Akdeniz Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (AHBİB) Başkanı Hüseyin Arslan, protein değeri yüksek bakliyat çeşitlerinin, gerek insan sağlığı, gerekse üretiminde az suya ihtiyaç duyulması ve toprak verimliliği gibi çevreye katkıları nedeniyle geleceğin gıdası olarak görüldüğünü belirtti.
10 Şubat Dünya Bakliyat Günü nedeniyle değerlendirmelerde bulunan AHBİB Başkanı Hüseyin Arslan, beş yıl önce Uluslararası Bakliyat Konfederasyonu Başkanlığı görevini yürütürken, Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) işbirliği içinde 44 ülkenin onayı ile 2016 yılının ‘Dünya Bakliyat Yılı’ ilan edilmesini sağladıklarını, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu kararı ile de 10 Şubat’ın ‘Dünya Bakliyat Günü’ ilan edildiğini belirtti.
Bakliyat tüm dünyaya Türkiye’den yayıldı
Başkan Arslan, AHBİB olarak uluslararası arenada “Sürdürülebilir Tarım İçin Bakliyat’ sloganıyla yürüttükleri farkındalık çalışmaları kapsamında bakliyatın Anadolu’daki 10 bin yıllık tarihini yansıtan “Bakliyat Atlası” belgesel filmini de dünya kültür hazinesine kazandırdıklarını söyledi. Duayen Gazeteci Coşkun Aral’ın yönetmenliğinde çekilen Bakliyat Atlası belgeselinin özellikle kırmızı mercimek, nohut ve bezelyenin Anadolu topraklarında doğup, tüm dünyaya yayıldığını ortaya koyduğunu vurgulayan Başkan Arslan, “Anadolu’da medeniyetlere beşiklik eden bazı arkeolojik yerleşmelerden elde edilen arkeobotanik verilerden yola çıkarak bilimsel temelde bakliyatın Türkiye'den tüm dünyaya yayıldığını anlattık” dedi.
‘Genetiği değiştirilmemiş, glütensiz, bitkisel proteini en yüksek gıda bakliyat’
Tarihte sayısız medeniyetin temel gıda ürünü olan bakliyatın üretimi ve tüketimi konusundaki farkındalığın koronavirüs salgını döneminde katlanarak arttığını kaydeden Başkan Arslan, “Bakliyat ürünleri geçmişte ve günümüzde olduğu gibi gelecekte de insanlığın temel gıdası olmayı sürdürecek. Zira bakliyat ürünlerinin insan sağlığı açısından çok olumlu yönleri mevcut. Genetiği değiştirilmemiş, glütensiz ve bitkisel proteini en yüksek gıda özelliği taşıyan bakliyat çeşitleri, dünyanın birçok ülkesinde obezite ile mücadelede de öne çıkıyor. Sadece bakliyattan yapılmış makarna, bakliyat proteini ve nişastası ile üretilmiş ürünlerin tüketimi yaygınlaşıyor” diye konuştu.
‘Az su ve az gübreye ihtiyaç duyuyor, toprağı besliyor’
Küresel iklim değişikliği ve buna bağlı olarak son yıllarda yaşanan kuraklığın tüm dünya ile birlikte Türkiye’nin de en önemli gündem maddeleri arasında olduğunu, bu alanda da bakliyattan söz edildiğini kaydeden Başkan Arslan, şunları söyledi: “Protein, vitamin ve lif bakımından zengin gıdalar arasında yer alan bakliyat ürünleri, dünyanın her coğrafyasında ve toprak türünde yetiştirilebiliyor. Bakliyat çeşitleri daha az su ve ticari gübreye ihtiyaç duyuyor. Büyürken toprağa nitrojen takviyesi yapıyor ve bu şekilde toprağın ömrünü de uzatıyor. Bir kilogram mercimek veya bezelye için 50 litre su gerekirken, bir kilo tavuk eti için 4 bin 325 litre, bir kilo kırmızı et için ise 13 bin litre suya ihtiyaç duyuluyor. Bu nedenle protein değeri yüksek baklagiller, gerek insan sağlığı gerekse üretiminde az suya ihtiyaç duyulması ve toprak verimliliği gibi çevreye olan katkıları nedeniyle geleceğin gıdası olarak görülüyor.”
Dünya genelinde 690 milyon insanın açlık çektiği, 3 milyar insanın sağlıklı beslenemediği günümüzde özellikle bakliyat ve hububat gibi kuru gıda ürünlerinde israf oranını düşürmek için son kullanma tarihi uygulamasının esnetilmesi gerektiğini dile getiren Başkan Arslan, son tüketim tarihi (STT) yerine tavsiye edilen tüketim tarihi (TETT) uygulamasına geçilmesi çağrısını yineledi.
AHBİB’in Ocak ayı ihracatı 107,1 milyon dolar
AHBİB’in Ocak ayı ihracatına da değinen Başkan Arslan, 2021’in ilk ayında geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 9 artış sağlayıp 107,1 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdiklerini açıkladı. AHBİB’in Ocak ayında 601,1 milyon dolarlık Türkiye geneli sektör ihracatından yüzde 17 pay aldığını belirten Başkan Arslan, “Ocak ayında en çok ihraç ettiğimiz ürünlerde 21,4 milyon dolar değer ile pastacılık ürünleri birinci, 20,7 milyon dolar değer ile bakliyat ikinci, 15,6 milyon dolar değer ile şeker ve şeker mamulleri üçüncü sırada yer aldı. Bölgemizde 12,5 milyon dolarlık değere ulaştığımız kırmızı mercimek toplam ihracatımızın yüzde 12’sini oluşturarak ocak ayında en fazla dış satım yaptığımız ürün oldu” dedi.
Ocak ayında AHBİB’in ihracatını ülkelere göre de ele alan Başkan Arslan, şunları söyledi: “Ocak ayında en fazla ihracatı 14,8 milyon dolar değer ile Irak’a gerçekleştirdik. Bu ülkeyi yüzde 80 artış ve 13,9 milyon dolar değer ile Suriye, yüzde 190 artış ve 5,6 milyon dolar değer ile İtalya takip etti. Avusturya, KKTC, Çin, Macaristan, Katar, Fil Dişi Sahili, Kuveyt, Güney Afrika Cumhuriyeti, İspanya, Venezuela ve Mali’ye ihracatta dikkat çeken rakamlara ulaştık.”
