TBMM Genel Kurulu’nda görüşülen turist rehberleri ve seyahat acentelerine ilişkin kanun teklifi turizm emekçilerinin çalışma alanını daraltacağı ve Anayasa’ya aykırı maddeler taşıdığı iddiaları nedeniyle tartışma konusu oldu.
Meclis Genel Kurulu’nda konuşan CHP Mersin Milletvekili Gülcan Kış, kanun teklifinde meslek kuruluşlarının görüşlerinin AKP iktidarı tarafından dikkate alınmadığını vurguladı.
CHP Grubu olarak turist rehberleriyle bir araya geldiklerini belirten Kış, “14 bine yakın turist rehberi mesleklerinin güvencesi olarak gördükleri kanunlarında yapılacak yanlışlardan acilen dönülmesini bekliyorlar. Yasa teklifi Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kuruluna sevk edildiği günden bu yana turist rehberlerimiz ayaktalar, haklı olarak da isyandalar. Rehberler başta olmak üzere, turizm emekçilerini, meslek birliklerini ve seyahat acentelerini zor durumda bırakacak bir düzenlemeyle karşı karşıyayız. Nitelikli turizm hizmeti ortadan kalkacak ve Anayasa'ya aykırılıklar taşıyan bir durum oluşacaktır. Turizm alanındaki eksikliklerin, ihtiyaçların ve yasal düzenlemelerin yenilenmesi gerektiği konusunda hemfikiriz. Ancak bu ihtiyaç ve eksiklerin neler olduğu doğru tespit edilmeli, ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri dikkate alınmalı, ulusal çıkarlarımızın yara almasına sebep olabilecek tartışmalara fırsat verilmemelidir” dedi.
“TUR OTOBÜSLERİNDE REHBER BULUNDURMA ZORUNLULUĞU KALKIYOR”
Seyahat acenteleri ve turist rehberlerinin ülkenin ulusal temsilinde ve tanıtılmasında başrolde olduğunu vurgulayan Kış, “Kanun teklifi rehberlik mesleğini itibarsızlaştıran, yok sayan ve kalitesini ortadan kaldıran düzenlemeler içermektedir. Örneğin tur otobüslerinde rehber bulundurma zorunluluğu kaldırılıyor. Ülkemizin tanıtılması ve bilinmesi adına otobüslerde mesleğini icra eden rehberlerin yerinin yabancı tur çalışanlarına bırakılması çok büyük hatalara ve de yanlışlıklara yol açacaktır. Rehberler kültür turlarında otobüste rehber bulundurma zorunluluğunun kaldırılmasını karşıdırlar. Rehberleri sadece müze ve ören yerlerine, tescilli kültür varlıklarına sunulacak tanıtım yerlerine hapsetmek kabul edilemez bir durumdur. Rehberlik hizmetleri düzenlenecek turun her safhasında verilmesi gereken bir hizmettir. Turist rehberlerinin ayrılmaz en önemli parçası, yollarda yapılan ve turistin kendi dilinde olan anlatımlarıdır. Mevlânâ'yı, Yunus Emre'yi, Hacı Bektaş Veli'yi, bu ülkenin kurucu lideri Mustafa Kemal Atatürk'ü kim, nerede ve nasıl anlatacaktır? Seçim bölgem Mersin'de geçmişi iki bin üç yüz yıla kadar dayanan, Büyükşehir Belediyemizin Arkeo-Köy Projesi kapsamında değerlendireceği Silifke ilçemizde bulunan Uzuncaburç Antik Kenti'ni, yine Toroslar ilçemizdeki dokuz bin yıllık geçmişe sahip ve arkeoloji dünyasında önemli yeri olan Neolitik Dönem'in en önemli merkezlerinden biri olan Yumuktepe'yi, Mersin'in Kız Kalesi'ni, Cennet ve Cehennem obruklarını, Tarsus ilçemizde yer alan Kleopatra ve Antonius'un tanışma anısına ev sahipliği yapan Kleopatra Kapısı'nın rehbersiz gezilmesi mümkün müdür? Bu düzenleme, ülke turizmine ve turist rehberliği mesleğine hem nitelik hem de nicelik bakımından zarar verecektir. Yerli ve millî olma iddiası taşıyan iktidar, turist rehberlerinin çalışma alanlarını daraltırken ülkemizin doğru şekilde tanıtılmasını da engellemektedir” ifadelerini kullandı.
“EĞİTİM ALMADAN REHBERLİK YAPILMASININ ÖNÜ AÇILDI”
Kış, “Teklifteki ‘Türkçe turist rehberliği’ maddesiyle kokartlı rehberlikte yabancı dil şartı kaldırılarak 14 bin civarında rehberin daha da ucuza çalıştırılması sonucunun ortaya çıkacağını belirtti. Ortaya çıkaracaktır. Rehberlik mesleğinin vasfını esastan değiştirecek niteliktedir, gerekçesi de anlaşılamamaktadır. "Türkçe Turist Rehberi" adı altında yeni bir turist rehberliği ihdas edilirken ücretlerin çeşitlendirilmesi, düşük tarifeli bir ücret belirlenmesi de öngörülmektedir. Kanunla korunan haklar ve ücretler tartışmaya açılırken mesleği icra edenlerin sayısını artırma girişimi niteliği azaltacak ve ucuz rehberlik hizmetleri yaratacaktır. Kısacası, bu madde de ciddi anlamda sorun teşkil etmektedir.
Yine, rehberlerimizin karşı çıktıkları bir başka madde de teklifin yasalaşması hâlinde, hâlihazırda ülkemizde yaşayan ve bir şekilde Türk vatandaşlığına geçmiş olan Uzak Doğu dilleri rehber adaylarının gerekli eğitimleri almadan rehberlik yapmasının da önü açılmıştır. Turist rehberleri bölümü mezunları istihdam alanlarının daraltılması ve bu alanda eğitim almamış mezunların sektöre dâhil edilmesi nedeniyle düzenlemeye tepkilidirler, haksızlık olarak da değerlendirilmektedir. Turist rehberlerimiz yapılacak olan düzenlemeyi hakkaniyetli bulmamaktadırlar” diye konuştu.
Teklifte Anayasa'ya aykırılıkların da olduğunu söyleyen Kış, “Turist rehberi olmayı engelleyen hükümler arasına Cumhurbaşkanına hakaret suçu da eklenmiştir, oysaki rehberlik mesleği ve kanunda tanımlanan rehberler bir kamu hizmeti ve görevi değildir. Sonuç olarak, tüm bu açıklanan sakıncaları ve eksiklikleri içermesi, Anayasa'ya aykırılıklar taşıması nedeniyle teklifin bu şekilde kanunlaşmasına Cumhuriyet Halk Partisi olarak karşı olduğumuzu bildiriyorum” şeklinde konuştu.
