Diş sürmesi, çenelerin içerisinde gelişmekte olan dişlerin, gelişimin belirli döneminde geldiğinde belirli bir doğrultuda harekete geçmesiyle çeneler üzerindeki yerlerini almasıdır. Dişlenme olayı karmaşık fizyolojik bir olaydır. Doğum öncesi ve doğum sonrası pek çok faktör bu olaya yön verir.
Dişler kemik içerisinde germ dediğimiz tomurcuklar şeklinde oluşmaya başlarlar. Dişin önce kron dediğimiz ağız içinde gördüğümüz üst kısmı oluşur daha sonra kök kısmı oluşur. Sürme olayı, diş kronunun tamamının ve diş kökünün 2/3’ nün oluşmasıyla başlar. Dişin uç kısmının ağız içinde göründüğü ilk anda sürme hızı yüksek iken; diş çiğneme düzlemine yaklaştıkça çiğneme kasları, dil, dudak ve yanakların etkisi altında kalarak sürme hızı yavaşlar. Dişin sürmesi demek diş gelişiminin tamamlandığı anlamına gelmez. Dişlerin kök gelişimlerinin tamamlanması ve olgunlaşması sürmeden sonraki bir ile bir buçuk yıl içinde gerçekleşir.
Peki bebeklerin ilk süt dişleri ne zaman sürer ve süt dişlerinin sürmesi ne zaman tamamlanır? Bebeğiniz diş çıkarırken sizi neler bekliyor? Biraz da bunlardan bahsetmek istiyorum…Süt dişlerinin sürmesi, alt ön kesici dişlerin sürmesiyle yaklaşık 6 aylıkken başlar ve üst ikinci süt azıların sürmesiyle birlikte 30 aylıkken tamamlanır. Diş sürme zamanları çocuktan çocuğa farklılıklar gösterebilir. Sürme zamanlarındaki 6 aylık sapmalar normal kabul edilmektedir.
Toplamda 20 adet süt dişi vardır. Bunların 8 tanesi süt keser dişler, 4 tanesi süt köpek dişleri, 8 tanesi de süt azı dişleridir. Bu 20 tane süt dişi hangi sırayla ağız içindeki yerlerini almaktadır? İlk olarak 6-12 aylar arasında sırası ile alt ön keser, alt yan keser, üst ön keser, üst yan keser olmak üzere süt kesici dişler, 12-18 aylar arasında 1.süt azı dişleri, 18-24 aylar arasında süt köpek dişleri, 24-30 aylar arasında ikinci süt azı dişleri sürer.
Bebeğiniz diş çıkarırken ne gibi sorunlarla karşılabilirsiniz? Bu sorunlar karşısında ne yapmanız gerekir? Sizlerden en çok gelen sorulardan birisi olduğu için bu konuya da yer vermek istedim. Normalde diş sürmesi dişlerin ve çenelerin büyüme ve gelişim süreci içinde ortaya çıkan fizyolojik bir olay olmasına rağmen, sürme döneminde çocukta özellikle süt dişleri sürmesi sırasında bazı lokal, bölgesel ve genel sorunlarla karşılaşılabilir.
LOKAL SORUNLAR: Özellikle süt dişlerinin sürmesi öncesinde dişin süreceği yerdeki ağız mukozası kızarıktır ve kaşıntılıdır. Çocuk sürekli elini ağzına götürür ve bu bölgeyi kaşır. Bu fizyolojik bir olaydır. Buna neden olarak o bölgedeki histamin artışı gösterilmiştir.
BÖLGESEL SORUNLAR
- Tükürük artışı
- Göz yaşarması
- Yanaklarda dermatit (derinin döküntü şeklinde kızarması, kaşınması)
- Deri döküntüleri
- Konjuktivada hiperemi (Göz kürelerinin kırmızı görülmesi durumu)
GENEL SORUNLAR
- Uykusuzluk
- İştahsızlık
- Ateş
- Kilo kaybı
- Kusma
- İshal
- Hırçınlık
- Öksürük
BU SORUNLAR KARŞISINDA NELER YAPILMALIDIR?
Süt dişlerinin sürmesi sırasında özel olarak üretilen ağız kaşıyıcıları yararlıdır. Bu özel kaşıyıcılar sürme hareketini hızlandırır ve çocuğu rahatlatır. Çocuk çok rahatsız ise lokal olarak sadece o bölgeye Calgel veya dentinox gibi anestezik maddeler içeren topikal ajanlar günde 3 veya 4 kez ebeveyn tarafından uygulanabilir. Bunlar ağrı ve kaşıntıyı azaltırlar ancak çok dikkatli kullanılmalıdır. Bu ilaçların sistemik absorbsiyonları hızlıdır yanlış ve fazla kullanımda toksik doz oluşabilir. Bununla birlikte ateş düşürmek için antienflamatuvar ve antipiretik ilaçların (parasetamol, calpol, ibufen) kullanılması yararlı olabilir. Bebeğinizin ilk dişi çıktığında, sürme problemlerini değerlendirilmesi ve olağandışı sürme olup olmadığının kontrol edilmesi için bebeğinizi çocuk diş hekimi uzmanına götürmeli ve 4 ayda bir düzenli takiplerini yaptırmalısınız.
